Hoewel er een voorlopig akkoord is tussen president Biden en speaker of the House McCarthy moet dit aanstaande woensdag nog wel worden bekrachtigd door het Congres. Probleem is dat de Republikeinse partij niet bepaald met één stem spreekt. Alleen al om McCarthy te kiezen tot speaker of the house waren er vijftien rondes nodig. Al 78 keer is het schuldenplafond van de Verenigde Staten verhoogd. In de Amerikaanse grondwet is vastgelegd dat alleen het Amerikaanse Congres mag bepalen hoeveel de Amerikaanse overheid mag lenen. Tot 1917 moest daarom elke Amerikaanse staatslening door het Congres worden goedgekeurd, maar sinds de Second Liberty Bond Act van 1917 wordt uitsluitend de maximale omvang van de schuld door het Congres vastgesteld.  Als de president en het Congres dezelfde kleur hebben is een verhoging een hamerstuk. Ook bij een Republikeinse president en een Democratische meerderheid in het Congres zijn er meestal geen problemen. Alleen wanneer er sprake is van een Republikeinse meerderheid en een Democratische president kan het knallen. Zo nam in de jaren negentig de Speaker of the House Newt Gingrich het op tegen Bill Clinton. Meer dan tien jaar geleden escaleerden onder president Obama de besprekingen dankzij de Tea Party. Dat zorgde er in 2011 voor dat Standard & Poor’s de kredietwaardigheid van de Amerikaanse overheid verlaagde van AAA naar AA+, maar uiteindelijk werd ook toen het kredietplafond verhoogd.

Inmiddels is de Amerikaanse staatsschuld meer dan verdrievoudigd en de Democraten hebben de discussie over een nieuwe verhoging zo lang mogelijk uitgesteld, niet handig gelet op de meerderheid die ze tot voor kort handen in het Congres. Regeren is vooruitzien. 

Het geld is bijna op. In de afgelopen anderhalf jaar heeft de regering Biden elk potje leeggehaald om door te kunnen. Vergeleken met daarvoor gaat het al snel om circa 1 biljoen dollar dat de Amerikaanse overheid normaal gesproken liquide had staan. Yellen heeft eerder aangegeven dat de dag waarop het geld echt op is, zou vallen rond 1 juni, maar inmiddels is dat iets opgeschoven naar 5 juni. Dit moment wordt ook wel de X-day genoemd, een naam die meer lijkt gekozen om de dramatiek te verhogen of om er later nog eens een film over te maken. Veruit het meest waarschijnlijk scenario is dat het schuldenplafond wordt verhoogd. Dat kan door middel van een korte termijn verhoging zodat het Congres langer de tijd krijgt om te onderhandelen. Er is dan op korte termijn geen impact op de economie. Maar van uitstel komt geen afstel. Er zal moeten worden onderhandeld. De kans is het grootst dat de Democraten toegeven aan de Republikeinse eisen. Dat betekent dat ze minder zullen moeten uitgeven, waaronder belangrijke door Biden geïnitieerde investeringen.  Daardoor zal het Amerikaanse begrotingstekort teruglopen, maar wordt het schuldenplafond wel verhoogd. Ook dan is het effect op de economie niet zo groot. Het kan ook dat de Republikeinen eieren voor hun geld kiezen, bijvoorbeeld met het oog op de presidentsverkiezingen volgend jaar. Een partij die het land in de problemen brengt, doet het meestal niet zo goed bij verkiezingen. Toch is de kans klein dat de Republikeinen zonder enige tegemoetkoming van de Democraten het schuldenplafond zullen verhogen. Als ze dat doen dan is het ‘business as usual’ en de spanning die nu zichtbaar is in de geldmarkt en kredietopslagen verdwijnt.

Gelet op de extreme polarisering en ook de interne strijd binnen de Republikeinse partij is er een gerede kans dat er toch nog geen deal is na X-day. Meer dan tien jaar geleden was de Tea Party een belangrijke factor, maar de chaos binnen die partij lijkt nu compleet. Conservatieven, Sociaal-Conservatieven, Libertariërs, Neo-Conservatieven, Gematigden, Liberaal Republikeinen, de Trump facties en de anti-Trump facties vechten met elkaar om de macht. En waar voorheen zowel de Democratische als de Republikeinse partij onder druk kwamen met een rationele oplossing waarin beide partijen konden voortbestaan, kan het zomaar zijn dat één of meerdere facties binnen de Republikeinse partij dit moment aangrijpen om de partij op te blazen. Dat betekent dat de Amerikaanse overheid de deuren moet sluiten. De begroting moet acuut in evenwicht worden gebracht door minder uit te geven. Dit is nog geen default van de Amerikaanse overheid. Die zal eerst bezuinigen op onderdelen die economisch minder impact hebben, zoals het korten op uitkeringen en salarissen. Zo’n situatie zal er wel voor zorgen dat bijvoorbeeld ook Fitch de kredietbeoordeling van de Verenigde Staten zal verlagen. Ook drukt dat de economie waarschijnlijk in een recessie omdat de overheid acuut zo’n 1,5 biljoen dollar minder (6 procent van het BBP) kan uitgeven, maar in zo’n situatie kan de rente op Amerikaanse staatsobligaties dalen, een recessie drukt immers de inflatie. Het is zelfs waarschijnlijk dat de Amerikaanse overheid meer moet bezuinigen dan de genoemde 1,5 biljoen dollar, omdat een recessie meestal niet goed is voor de belastinginkomsten. Toch zal de Amerikaanse regering in zo’n situatie vrijwel zeker de rente kunnen blijven betalen op staatsobligaties, zodat er geen sprake is van een default.

Het meest extreme scenario is wanneer er wel sprake is van een default. Er is dan sprake van een patstelling tussen de Democraten en de Republikeinen. Uit de sterk gestegen kredietopslagen blijkt dat de markt zelfs rekening houdt met zo’n scenario. Een default ontstaat wanneer een rentebetaling wordt gemist of een aflossing is vertraagd, waarbij ook nog een extra termijn geldt van drie dagen. Het blijven betalen van de rente op de schulden betekent immers dat tegelijkertijd ouderen en veteranen geen geld meer krijgen van de overheid, voor een politicus is de keuze dus niet zo eenvoudig. Maar een default van Amerikaanse treasuries zou al snel leiden tot chaos, aangezien Amerikaanse staatsobligaties het fundament vormt onder het huidige internationale financiële systeem. We krijgen dan een situatie die vergelijkbaar is met de problemen tijdens de Grote Financiële Crisis. Het grote verschil nu is wel dat een component van die crisis was dat niemand wist waar de risico’s zaten en dat het Amerikaanse Congres aanvankelijk niet over de brug kwam met het TARP-programma. Dit probleem is veel eenvoudiger op te lossen en wordt bovendien ook veroorzaakt door het Congres zelf. Ook als er sprake is van een default zal de maatschappelijke reactie het Congres binnen enkele dagen dwingen om toch het kredietplafond te verhogen. Toch zal dan de schade aan de Amerikaanse economie en de status van de dollar veel groter zijn, met wederom als gevolg dat de rente op Amerikaanse staatsobligaties zal dalen.

Overigens zien sommigen nog een risico van de 1 biljoen dollar die op korte termijn na het bereiken van het kredietplafond weer moet worden aangevuld. Dat betekent ceteris paribus een acute verkleining van de geldhoeveelheid, juist op een moment dat het monetaire beleid voor het eerste in decennia zorgt voor een negatieve geldgroei. Aan liquiditeiten is er echter geen gebrek in de Amerikaanse geldmarkt. Elke nacht staat er bijna 4 biljoen geparkeerd bij de Fed, alleen maar omdat daar de rente hoger is dan op staatsobligaties. Een beetje meer rente dan op de repo’s bij de Fed en dan is ook 1 biljoen dollar snel gevonden. Verder kunnen deze ontwikkelingen samen met de sluimerende bankencrisis er voor zorgen dat de Federal Reserve in snel tempo de rente gaat verlagen. Zo zit er ook hier een voordeel aan het nadeel.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief 

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie.  De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. 

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.