De Sars-epidemie heeft ervoor gezorgd dat een bedrijf als Alibaba kon doorbreken. In één klap liet een groot deel van de inwoners van Hongkong hun boodschappen in 2004 thuis bezorgen. Na Sars bleef online een marktaandeel houden van zo’n 15 procent. In de coronapandemie verdubbelde dat tot 30 procent. Nu zorgt corona in Hongkong, Shenzen, Shanghai, Peking en grote delen van China nog steeds voor lockdowns, maar waar de economie weer opengaat vallen de online verkopen scherper terug dan gedacht.

Teken aan de wand zijn de resultaten van Amazon afgelopen week. Voor het eerst sinds 2015 leed het bedrijf afgelopen kwartaal verlies. Dat werd door een belangrijk deel veroorzaakt door het verlies op het belang in Rivian (aandeel daalde van 180 dollar bij uitgifte in november 2021 tot 30 dollar vorige week), maar ook operationeel verloor het 1,6 miljard in Noord-Amerika en nog eens 1,3 miljard wereldwijd. Alleen de cloud groeit nog sterk, maar de vertraging in online is duidelijk wereldwijd zichtbaar. Deels is dit het gevolg van problemen in de toeleveringsketen, iets wat online sterker raakt dan offline, omdat de voorraden online meestal minimaal zijn. Verder is het duurder geworden om pakjes te bezorgen, gelet op stijgende energieprijzen en krapte op de arbeidsmarkt. Bedrijven die via het Amazon-platform willen verkopen hebben te maken met een extra opslag van 5 procent van Amazon voor hogere kosten. Opeens is offline goedkoper dan online.

Naast het online winkelen, gingen scholen en universiteiten ook online. Dit was geen onverdeeld succes. De gemiddelde docent blijkt toch meer rollen te vervullen dan alleen die van verhalenverteller. Online interactie in een klas is anders dan de interactie offline. Online vereist veel meer communicatie, dat terwijl juist de jongere generatie weet hoe het is om voortdurend online te zijn. Het grote verschil is echter de motivatie, bij online loopt de motivatie om te leren snel terug. Verder kan online bijna niet anders dan zich richten op de theorie, wat ten koste gaat van praktische vaardigheden. Verder blijkt dat de communicatie niet alleen verloopt tussen docent en de studenten, maar ook tussen de studenten onderling. Ook is het format voor online leren totaal anders voor offline leren. De huidige docenten zijn opgeleid voor offline lesgeven. Ook blijkt dat een examen of een diploma online minder waarde heeft dan een offline diploma. In dat laatste geval heb je echt iets bereikt, in het eerste geval wordt het meer gezien als een vrijblijvende cursus.

Online werken was wel populair gedurende de pandemie. Het heeft voor een trek van het stadscentrum naar de buitensteden gezorgd. Zelfs op de meest afgelegen locaties zijn de digitale nomaden neergestreken. Toch blijkt dat de creativiteit in het bedrijfsproces online er duidelijk op achteruit gaat. Ook de voortdurende concentratie op schermen in virtuele bijeenkomsten is vermoeiend en slaat vrijwel al het initiatief dood. Verder betekent thuiswerken vooral thuiszitten, iets wat al een enorme zorg was voor de coronapandemie. Steeds meer bedrijven gaan werknemers weer verplichten om weer volledig op kantoor aanwezig te zijn.

Opvallend is dat nu ook de marketing zich beweegt van online naar offline. In de afgelopen jaren steeg het marktaandeel van online voortdurend ten koste van offline marketing. Het ging van televisie, radio, kranten en events naar digitale kanalen, van TikTok tot TechTarget. Maar het afgelopen halfjaar begint offline weer marktaandeel terug te winnen. Vooral bedrijven die diensten verlenen aan consumenten gaan weer offline. Opvallend is ook dat zelfs bedrijven die 100 procent van hun spullen verkopen via het internet overgaan op offline marketing.

Wat blijkt is dat wanneer mensen meer uren online doorbrengen ze zich steeds meer ergeren aan online advertenties. Het zorgt voor frustratie en zelfs een negatieve merkassociatie, zeker op het moment dat de advertentie er voor zorgt dat ze het gezochte artikel, video of website niet direct kunnen lezen. Dit is niet het geval bij fysieke advertenties, die worden veel beter gelezen. Op YouTube heeft iedereen de neiging om de reclame niet te willen zien, maar op TV wordt reclame geaccepteerd. Ook zijn in de afgelopen jaren de kosten van offline adverteren gedaald. Verder is er een correlatie tussen het vertrouwen in het bedrijf en de manier van adverteren. Bedrijven die offline adverteren worden meer vertrouwd dan bedrijven die online adverteren. Print (kranten, tijdschriften) gaan dan aan kop, gevolgd door televisie, direct mail en radio.  Reclame via sociale media wordt minder vertrouwd, dat is ook het platform voor fake news. Ook kon online marketing jarenlang vertrouwen op de feedback via cookies, waardoor er meer specifiek kon worden gericht op de doelgroep. Google haalt die cookies uiterlijk eind 2023 van haar platform en Apple heeft al aanpassingen gedaan in IOS 14, wat effectief het einde betekent voor op data gebaseerde marketing. Een alternatief om dit te verbeteren is podcasting. Voordeel van Podcasts is dat het on demand is, maar tegelijkertijd meer lijkt op traditionele radio. Luisteraars van podcasts vertrouwen de aanbieder en daarmee ook de advertenties. Overigens is het ook offline mogelijk om data te vergaren over klanten. Door middel van persoonlijke QR-codes of unieke URLs zijn ook offline mensen te segmenteren. Ook is het mogelijk om te gaan finecasten (in tegenstelling tot broadcasting, TV), wat concurreert met de online kanalen. Verder blijkt ook de online data erg gekleurd kan zijn, omdat de online platforms een commercieel belang hierbij hebben. Op de online markt zijn er twee grote aanbieders (google en facebook) die onderling een groot deel van de markt hebben verdeeld. In de toekomst zal het ook in de marketing gaan om een combinatie van offline en online.

De beweging terug naar offline is goed nieuws voor de verhuurders van commercieel vastgoed en voor de traditionele media. Verder kunnen er vraagtekens worden gezet bij vooruitzichten van digitale groeimodellen.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.