Ook na 2035 mogen er in Europa verbrandingsmotoren worden geproduceerd. Dat is het compromis tussen Duitsland en de Europese Unie. Die moeten dan wel kunnen lopen op e-fuel. E-fuel (electrofuels) zijn synthetische brandstoffen die CO2-neutraal worden geproduceerd door groene waterstof te mengen met CO2 tot synthetische methanol, waar dan weer synthetisch benzine of diesel van kan worden gemaakt. Dat betekent dus ook dat in deze motoren op gewone benzine of diesel kunnen draaien. Ook na 2035 blijft er dus een exportmarkt voor Duitse auto’s met verbrandingsmotoren. Maar het betekent ook dat in Europa, waar ook na 2035 nog gewoon benzine en diesel zal worden verkocht, deze e-fuel motoren kunnen blijven rijden op gewone benzine en diesel. Dat terwijl bij de productie van een elektrische auto meer CO2 vrijkomt dan bij auto met een brandstofmotor. Dan gaat het er vooral om hoe die elektriciteit wordt opgewekt. Aangezien elektrische auto’s zorgen voor extra vraag naar elektriciteit, wordt die elektriciteit opgewekt door de meest marginale manier van opwekken. Dat is steenkool, want zonder die extra vraag zouden veel steenkolencentrales eerder kunnen sluiten. Aangezien een deel van de elektriciteit ook nog verloren gaat in het transport, wordt het lastig om op dit moment het CO2-sommetje rond te krijgen. Uiteraard zal dit in de toekomst veranderen en een groot voordeel, met name in steden, is de veel lagere uitstoot van de auto zelf, maar het is wel veel geld voor het verplaatsen van een probleem.

Om de groene transitie mogelijk te maken zijn er veel grondstoffen, vooral metalen, vereist. Deze worden op dit moment nauwelijks gewonnen in Europa. Dat is niet omdat hier geen bijvoorbeeld zeldzame aardmetalen zijn, maar meer omdat de winning daarvan buitengewoon schadelijk is voor het milieu. Het restproduct is namelijk veel zuur en radioactief afvalwater. Aangezien de milieuregels hier strenger zijn, loont het niet om deze metalen in Europa te winnen, maar wel in bijvoorbeeld China. Op een gegeven moment produceerde China 98 procent van alle zeldzame aardmetalen in de wereld. Wel gaat de productie daarvan in China omlaag in plaats van omhoog. Daardoor nemen de milieuproblemen af en stijgt ook nog eens de prijs. Daarom worden er ook mijnen buiten China geopend. Deze metalen zijn essentieel voor de energietransitie. Ze mogen dan zeldzaam zijn, in een 2MW windmolen gaan maar liefst 350 kilo zeldzame aardmetalen. Omdat er bij 1 ton zeldzame aardmetalen maar liefst 1 ton radioactief afval vrijkomt, is kernenergie vergeleken bij het gebruik van windmolens opeens een stuk schoner. Verder blijft het milieu in Europa wellicht gespaard, maar niet in China.

Hetzelfde geldt nu al ook bij fossiele brandstoffen. Er zijn veel milieubezwaren in Europa tegen fracking. Dat terwijl Europa één van de meest ideale plekken is om met behulp van fracking aardgas te winnen. Bovendien ligt de vraag naar datzelfde aardgas dan dicht bij de plek van de productie, zodat er geen dure en milieuvervuilende investeringen nodig zijn om dat aardgas te transporteren. Toch heeft Europa er voor gekozen om massaal LNG te importeren, wat voor een belangrijk deel bestaat uit aardgas verkregen door middel van fracking. Om dat aardgas te transporteren moet het worden afgekoeld, iets waarvoor veel energie nodig is. Verder blijkt er tijdens de productie en het transport zoveel aardgas te ontsnappen dat gecombineerd de carbon footprint van het gebruik van LNG hoger is dan het verstoken van steenkool. Verder is LNG-infrastructuur zo duur dat het over vele decennia moet worden afgeschreven. Dat terwijl er voldoende kolencentrales zijn in Europa die zonder veel problemen over enkele jaren zijn te sluiten zodra er voldoende groene alternatieven zijn. Door de hoge prijzen van de CO2-certificaten van dit moment (ongeveer 92 euro) is het overigens aantrekkelijker om elektriciteit te produceren met het relatief dure LNG in plaats van de goedkopere steenkool. Als LNG inderdaad over de hele levenscyclus meer CO2 uitstoot dan steenkool, dan bevordert een hoge CO2-prijs ironisch genoeg de uitstoot van meer CO2.

Italianen kunnen tegenwoordig de kosten van een verbouwing volledig van de belasting aftrekken, mits het huis energiezuiniger of aardbevingsbestendiger wordt gemaakt. Daarvan profiteren overigens vooral de rijkere regio’s en uiteraard de mensen met veel huizen. Er wordt ook gefraudeerd, door bijvoorbeeld bouwbedrijven die rekeningen indienen voor werk dat niet wordt gedaan. Daarnaast is een 110 procent aftrekpost ook een sterke prikkel om de kosten van de verbouwing te maximeren. In dat laatste geval is er dan wel geen sprake van fraude, maar het zorgt er wel voor dat het een dure maatregel is. Zowel het IMF als de Italiaanse centrale bank hebben al geconcludeerd dat deze subsidie een weinig efficiënte manier is om de energie-efficiency te verbeteren. De extra CO2 die door al deze bouwactiviteiten wordt geproduceerd zal pas in 2100 worden gecompenseerd door de besparingen. Daarnaast zorgt deze investeringsgolf voor meer inflatie. Ook in Italië is er een groot tekort aan bouwmaterialen en zelfs aan werknemers in de bouw. En de kosten zijn niet gering. Oorspronkelijk werd de subsidie begroot op een totaal van 33,3 miljard euro, maar dat komt nu uit op meer dan 110 miljard euro (al snel 3 procent van het BBP).

Nu is kritiek op de groene transitie eigenlijk niet toegestaan, maar op onderdelen is de transitie toch een stuk minder groen dan gedacht. We zijn al wel verder dan vijftien jaar geleden, toen de overheid nog van plan was om elektriciteitscentrales te bouwen die werden aangedreven door palmolie. Voor diezelfde palmolie zou dan een moeras in Borneo worden drooggelegd. Alleen al daardoor zou er meer CO2 vrijkomen dan er ooit zou worden bespaard, nog afgezien van de bezwaren van het verstoken van voedingsmiddelen. Tegenwoordig is biomassa breed geaccepteerd, al blijft het vreemd dat men denkt dat met het omhakken van bomen de uitstoot van CO2 kan worden tegengegaan, laat staan wat dit betekent voor de veelbesproken stikstof-uitstoot. Wellicht dat meer afval uit de stad Rome kan worden bijgemengd om het in ieder geval circulair te maken. Al deze maatregelen raken de concurrentiepositie van Europa, terwijl minder ambitieuze en meer praktische oplossingen ook op lange termijn meer effect sorteren. Zo lang er maar goed over is nagedacht.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief 

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie.  De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. 

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.