In de discussie over passief of actief beleggen werd in het verleden meestal weinig aandacht besteed aan de keuze van de index. Voor veel institutionele partijen vormden de indices van MSCI de standaard en waren alternatieve indices van FTSE en S&P vaak meer van hetzelfde. Maar de afgelopen jaren is er een wildgroei aan indices. Ook de politiek heeft ontdekt dat met indices, en de grote sommen geld met de daaraan gekoppelde indexbeleggers, politieke doelen zijn te bereiken. Zo zijn er verschillende duurzame indices ontstaan die passen bij dat beleid, van indices met impact tot en met zogenaamde Paris-aligned indices. Inmiddels zijn er ook diverse duurzame varianten van de bredere indices en omdat een kenmerk van duurzaam beleggen nu eenmaal is dat het elk jaar wat groener moet worden, nemen de verschillen tussen de duurzame index en de traditionele index toe. De keuzevrijheid van veel institutionele beleggers neemt tegelijkertijd af, nu zich moeten verantwoorden voor hun keuze voor een bepaalde index. Vooral bij institutionele beleggers die ook verantwoording moeten afleggen aan de maatschappij, wordt er dan al snel gekozen voor een duurzame index. Niemand wil de foute antwoorden geven als ze de microfoon van Zembla onder de neus krijgen.

De index wordt door de politiek ook als wapen ingezet. Na de Russische inval in de Oekraïne schrapten verschillende indexbouwers Russische aandelen uit de index en werd de status van ‘opkomende markt’ het land ontnomen. Voor passieve beleggers betekende dit dat er acuut een fors verlies moest worden genomen, want Russische aandelen werden mede door dit besluit gedecimeerd. Opeens waren indexbeleggers gedwongen verkopers geworden. Nu was Rusland een betrekkelijk klein land, ook binnen de opkomende markten-indices. Het uitsluiten van Chinese aandelen zou een veel grotere impact kunnen hebben. De relatie tussen China en de Verenigde Staten is zover bekoeld, dat een verhoging van het gewicht van Chinese aandelen door de Amerikaanse indexbouwers voorlopig politiek onhaalbaar is. De Amerikaanse overheid heeft diverse pensioenfondsen al verboden om in China te beleggen, dus die moeten voortaan in de wereldindex-ex-China gaan beleggen. Overigens ook ex-Iran en ex-Cuba. Nu heeft het communistische Cuba geen aandelenmarkt, maar de Iraanse beurs is de vijfde belangrijkste beurs in de regio. China is inmiddels op basis van koopkrachtpariteit de grootste economie ter wereld en heeft na de Verenigde Staten de grootste aandelenmarkt en ook de op één-na-grootste obligatiemarkt. Desondanks is het gewicht van China in de wereldindex slechts zo’n 5 procent. Dat komt omdat de indexbouwers maar 20 procent van de aan Shenzen en Shanghai genoteerde aandelen mee laten wegen in de index. In de afgelopen jaren heeft China er veel aan gedaan om dat gewicht in de index omhoog te krijgen. Via de Shanghai Hongkong connect en de Shenzen Hongkong connect is het nu relatief eenvoudig om in Chinese A-aandelen te investeren. Er zijn uitgebreide routeplannen door de indexbouwers gemaakt om het gewicht van China in diverse indices (aandelen en obligaties) omhoog te krijgen, maar de kansen op een verdere uitbreiding lijken door de huidige politieke situatie onhoudbaar. Binnenkort is er wel een ontmoeting tussen Biden en Xi, maar waarschijnlijk zal die niet over het gewicht van China in de wereldindex gaan.

Indexbouwers hebben ook een commercieel belang. Zo kan gesteld worden dat de financiële markten van Zuid-Korea en Taiwan (twee grote opkomende markten in de MSCI Emerging market index) dusdanig zijn ontwikkeld dat ze over zouden kunnen gaan naar de index van ontwikkelde landen. Alleen zijn de belangrijkste klanten van de indexbouwers tegen. Dat zijn de emerging market fondsen en die zien liever een zo breed mogelijk universum. Als die landen echter zouden overgaan naar de ontwikkelde markten index en China voor het volle gewicht zou meewegen dan is de emerging market index feitelijk een China+ index geworden.

Nu zitten veel beleggers sterk onderwogen China, ook ten opzichte van het relatief lage gewicht in de index. Drie maanden terug durfde iedereen er openlijk voor uit te komen dat ze nooit meer in China zouden beleggen. Ook werd het enigszins vreemde argument gebruikt dat de Chinese beurs per saldo lange tijd alleen maar zijwaarts had bewogen. Als dit een argument is dan zou men na de Tweede Wereldoorlog ook niet in Amerikaanse aandelen moeten stappen en was het begin jaren tachtig ook geen goed moment om in Nederlandse aandelen te stappen. Inmiddels staat de Chinese beurs 40 procent hoger dan drie maanden geleden. Ego-technisch is het dan een probleem om alsnog in China te stappen, hoewel een goede eigenschap van de beste beleggers is dat wanneer de omstandigheden veranderen ze ook van mening kunnen veranderen. Vooralsnog koopt men liever andere (indirecte) beleggingen die profiteren van China, zoals bijvoorbeeld de luxe-goederen producenten, mijnbouwaandelen, Europese aandelen of bijvoorbeeld koper.

Minder politiek zichtbaar is het gewicht van China in de obligatie-indices. De meest gehanteerde is de Bloomberg Barclays Global Agg (ooit de Lehman Agg). Daar is het gewicht van China circa 6 procent, maar ook dat is veel kleiner dan het daadwerkelijke gewicht. Wie aandelen en obligaties combineert in een gemengde portefeuille ziet nu een indexgewicht van circa 5 procent voor China, maar als de volledige marktkapitalisatie van China zou worden meegenomen dan zou een derde van zo’n portefeuille bestaan uit Chinese aandelen en obligaties. En dan is er nog niet eens sprake van een ‘overwogen’ positie. Voorlopig zullen de Verenigde Staten niet toestaan dat China zo’n groot gewicht in wereldindices krijgt.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief 

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie.  De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. 

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.