Het derde kwartaal van 2021 verliep positief, maar minder uitbundig dan de eerste kwartalen van het jaar. Nederlandse beleggers kijken wellicht door een roze bril omdat de Nederlandse beurs het afgelopen kwartaal tot de best presterende beurzen behoorde en daarmee ook voor het gehele jaar aan kop gaat. Een verklaring hiervoor zijn de sterke koersprestatie van bedrijven die toeleveren aan de semiconductor industrie. Deze bedrijven zijn op het Damrak sterk vertegenwoordigd. Het tekort aan semiconductors is groot en zal waarschijnlijk veel langer duren dan vooraf gedacht. Dat is natuurlijk goed nieuws voor deze bedrijven, maar minder goed voor de wereldeconomie. Het betekent bijvoorbeeld dat er minder auto’s gebouwd kunnen worden en dat apparaten waar microchips in zitten van tijd tot tijd niet voorradig zullen zijn. 

De tekorten beperken zich niet alleen tot bedrijven die toeleveren aan de semiconductor industrie. Er dreigt namelijk ook een tekort aan energie. Dat komt omdat er in China een tekort is aan steenkool en door de droge zomer ook een tekort aan elektriciteit uit waterkrachtcentrales. Steenkool en water zijn samen goed voor meer dan 80% van de elektriciteitsproductie in China. Als gevolg van deze tekorten wordt er nu volop vloeibaar aardgas geïmporteerd waardoor de gasprijzen wereldwijd stijgen.

De economie wordt anderzijds nog geremd door het hoge aantal vacatures. We zouden kunnen zeggen dat het dus té goed gaat. De problemen liggen immers niet aan de vraagkant van de economie maar aan de aanbodkant. Stijgende prijzen zorgen voor meer inflatie. Centrale bankiers zien dit nog altijd als een tijdelijk probleem, al moeten ze langzaam toegeven dat de stijgende inflatie hardnekkiger is dan verwacht. Mede om die reden stoppen banken geleidelijk met het opkopen van obligaties. Zowel de ECB als de Federal Reserve eindigen deze noodmaatregelen die samenhangen met de coronapandemie. Dat betekent echter niet dat beide centrale banken meteen de rente zullen verhogen. Dat gebeurt waarschijnlijk pas over enkele jaren. Zo lang de rente in historisch perspectief laag blijft, zijn de waarderingen op de aandelenmarkt eerder te laag dan te hoog. In combinatie met het gebrek aan belegbare alternatieven bestaat dan de kans dat aandelen de komende tijd duurder worden. 

De rente op de obligatiemarkt is vooral een gevolg van het beleid van de centrale banken. In het verleden was er een duidelijke koppeling met de inflatie, maar nu loopt de inflatie op en blijft de rente laag. De rente op obligaties is afhankelijk van het moment waarop centrale banken de rente daadwerkelijk gaan normaliseren. Als dat pas over enkele jaren gebeurt heeft het weinig zin om het gevecht aan te gaan met de centrale bankiers. Het betekent echter wel dat obligatiebeleggers door dit beleid er in koopkracht op achteruitgaan. Doordat beleggers op zoek zijn naar rendement is ook de rente op andere bedrijfsobligaties en high yield obligaties historisch laag. Door de eveneens lage spaarrente wordt beleggen in aandelen, vastgoed en andere zakelijke waarden steeds populairder. 

Rendementen financiële markten in euro’s