Financiële markten vormen een afspiegeling van de economische werkelijkheid, zo wil iedereen maar al te graag geloven. Gedragen door economische fundamenten komt er een resultaat uit de bus dat iedereen kan begrijpen. Toch laat ook dit beursjaar weer zien dat een illusie soms zo sterk is dat het de fundamenten kan wijzigen.  Nu is ook dat niet zo vreemd, want het belangrijkste dat de mens doet onderscheiden van andere dieren op deze planeet is het vermogen om elkaar verhalen te vertellen en de illusies daarin zo te verbeelden dat ze realiteit worden. Ja, ook jij Elon Musk. Dankzij dit vermogen zijn we in staat om in grote groepen met elkaar samen te werken aan complexe projecten. Het is niet toevallig dat in veel religies en ideologieën een boek centraal staat. Mensen kunnen dus iets bedenken dat niet bestaat om anderen door middel van de kracht van het verhaal te overtuigen waardoor het er uiteindelijk ook nog eens realiteit wordt. Het zal niet eenvoudig zijn voor kunstmatige intelligentie om dat te kopiëren. Vooralsnog is kunstmatige intelligentie vooral goed in het overnemen van saai en geestdodend werk en daar is er nog voldoende van.

Verschillende marktparticipanten zijn zich welbewust van de strijd tussen illusie en werkelijkheid en maken er ook gebruik van. In het verleden speelden centrale bankiers met woorden om zonder een beslissing te nemen het beleid toch een bepaalde richting uit te sturen. De Bundesbank kon het anderhalf jaar dreigen met een renteverhoging om uiteindelijk de rente te verlagen. Greenspan ging zo onbegrijpelijk ver dat zijn verhalen werden geduid met ‘Greenspeak’, een rechtstreekse verwijzing naar Orwell. Het belangrijkste besluit van Mario Draghi was zijn speech in 2012 over een hommel waarmee hij de euro redde. Zonder ook maar 1 euro te spenderen, wist de ECB daarmee de markten onder controle te krijgen. Maar als centrale bankiers hun geloofwaardigheid verliezen, dan moet het beleid wel aangepast worden aan de realiteit. Dat hebben we afgelopen week in Japan, waar het procyclische YCC-beleid niet langer houdbaar was, mede doordat in december vorig jaar de Bank of Japan zelf haar beleid ongeloofwaardig maakte door de prijs te verhogen van 0,25 procent naar 0,5 procent.

Eerder dit jaar viel de bank Credit Suisse. Aandeelhouders werden beter behandeld dat de houders van diep achtergestelde obligaties (coco’s). Dit was de wereld op zijn kop, een obligatie zit immers hoger in de kapitaalstructuur dan de aandeelhouder.  Het heeft er voor gezorgd dat beleggers niet meer goed weten in welk hokje men dergelijk papier moet plaatsen. Er gebeuren wel meer vreemde zaken voor wat betreft de kapitaalstructuur. Het winstrendement op aandelen is ongeveer gelijk aan het rendement op obligaties van dezelfde bedrijven. Ook het winstrendement van Mid-kap-aandelen is lager dan het rendement high yield obligaties.  Op het gebied van commercieel vastgoed ligt de cap rate nu lager dan het rendement op investment grade schuld van REIT’s.  In de Amerikaanse huizenmarkt is de hypotheekrente hoger dan het huurrendement op een gemiddeld huis.

Ook de Magnificent Seven bestaan vooral bij de gratie van het verhaal. Kunstmatige intelligentie is bepaald niet nieuw, maar pas nu mensen kunnen inbeelden hoe de toekomst er uit zou kunnen zien, daarom heeft dit gevolgen voor de realiteit. Een toekomst die wordt gestuurd door het verhaal. Reken maar dat kunstmatige intelligentie een onderwerp van discussie is in veel bestuurskamers. Wat het verhaal betreft is het ook niet vreemd dat de doorbraak komt door het programma Chat GPT, een programma dat verhalen kan schrijven.

Het verhaal van het beursjaar 2023 was aanvankelijk het wachten op de meest verwachte recessie ooit, iets dat met de hoge inflatie van dat moment een afschrikwekkend stagflatie-scenario schetste. Begin dit jaar stond de meter nog op ‘Extreme Fear’. Er was wel een kleine kans dat de inflatie onder controle zou komen zonder dat er sprake was van een recessie, maar dat was in de geschiedenis maar één keer eerder voorgekomen. In 1995, na de rentedip van 1994 en aanloop naar de dotcomhype. Toen was bovendien de inflatie veel minder sterk ontspoord. Een jaar later schetste Greenspan toen het beeld van ‘irrational exuberance’, woorden die zelfs voor Greenspan wel erg duidelijk waren. In de jaren daarna volgde Greenspans grote ongelijk. De speech vormde toen de aftrap voor een forse rally, de echte exuberance moest nog komen. Het feit dat de zachte landing het basisscenario is geworden heeft vergeleken met nog geen jaar geleden iets onwezenlijks. Het resultaat van die uitkomst kan zelfs een Uber-Goldilocks zijn, nu centrale banken ondanks een pandemie en een oorlog kennelijk moeiteloos inflatie onder controle kunnen krijgen. Deze wonderdokters hebben er daarmee gezorgd dat het risico van inflatie voorgoed achter ons ligt. Dan is het tijd om de waarderingen flink hoger neer te zetten. De Nasdaq is daar, getuige de beste eerste helft ooit, al vast aan begonnen. Toch wringt het steeds meer tussen de fictie en werkelijkheid. De markt lijkt iets te ver vooruit te zijn gelopen op de fanfare. In het grote lied van schijn en wezen, zal de toekomst leren wie in de tweede helft aan de leiding gaat.

Han Dieperink, Chief Investment Strategist

Schrijf in op deze nieuwsbrief via homepage van www.aureus.eu

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie. De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.