De oorlog in de Oekraïne leidt tot een nieuwe ethische discussie over het beleggen in wapenproducenten. In vredestijd hebben veel institutionele beleggers afscheid genomen van hun beleggingen in wapenproducenten. In Nederland is het zelfs bij wet verboden om te beleggen in controversiële wapen zoals anti-personeelsmijnen, munitie met witte fosfor of met verarmd uranium, chemische wapens en clusterbommen. Ook kernwapens worden er vaak toe gerekend, al is dit een grijs gebied sinds zelfs Mient Jan Faber (de leidende figuur achter de grote demonstraties tegen kernwapens begin jaren tachtig) om is. Deze vredesactivist omarmt nu juist kernwapens. Volgens hem is het idee van een kernwapenvrije wereld flauwekul. Er is volgens hem geen betere garantie voor wereldvrede dan het kernwapen. Bij wet is het nog steeds toegestaan om in wapens te beleggen, alleen niet in de zogenaamde controversiële wapens. De belangrijkste gedachte daarachter is dat juist die wapens veel burgerslachtoffers maken, ook jaren na de oorlog. Helaas is ook hier de realiteit anders. De Russen hebben al flink geput uit hun arsenaal aan controversiële wapens, oorlogen verlopen nu eenmaal niet volgens de regels. Nu is er niet één lijst van producenten van deze controversiële wapens, dat hangt een beetje af van de definitie die men kiest. Bovendien is er altijd nog het 5 procents criterium. Dat betekent dat zolang in indices en fondsen de producenten van deze wapens voor minder dan vijf procent zijn opgenomen, het is toegestaan. Nu is het totale gewicht van alle controversiële wapenproducenten bij elkaar in de index veel minder dan 1 procent. Dan kans dat de wet wordt overtreden is daardoor klein.

Nu kan er door wapenproducenten goed worden verdiend aan een oorlog. In het verleden verdienden de Fransen het meest, omdat die leverden aan beide partijen. Nadeel van beleggen in wapenproducenten is de grote invloed van de politiek. Zo staat de politiek meestal niet toe dat er wordt geleverd aan regimes die de mensenrechten schenden. Nu zitten de meeste (beursgenoteerde) wapenproducenten in de Verenigde Staten. Die profiteren duidelijk van oorlog in Oekraïne en de plotselinge haast in West-Europa om de defensiebudgetten weer op orde te brengen. Het voordeel voor wapenproducenten is dat deze overheden goede klanten zijn. Er zijn geen betalingsproblemen en meestal is er sprake van een langjarige relatie. Het nadeel is dat overheden in de onderhandelingen er vaak wat voor terug willen, meestal door er industriepolitiek aan te koppelen. De overheid wil bijvoorbeeld wel straaljagers kopen, maar alleen als er onderdelen in het eigen land worden geproduceerd. Verder zijn er ook nadelen aan de oorlog in de Oekraïne voor wapenproducenten. Een F35 straaljager kost 350 miljoen en de training van een piloot 2 miljoen, maar wordt op het slagveld verslagen door een onbemande Turkse drone van nog geen miljoen. Ook lijkt het fenomeen ‘tank’ gelet op de vele verliezen waarschijnlijk ook de langste tijd te hebben gehad. In de oorlog van tegenwoordig draait het vooral om meer technologie. Het beschikken over voldoende chips kan zo de doorslag geven. Aangezien chips bij veel zaken in vredestijd ook een rol spelen, is een indirecte belegging in een chips-producent waarvan de chips worden gebruikt in wapensystemen waarschijnlijk een betere manier om van de groeiende vraag naar wapens te profiteren dan om rechtstreeks te investeren in de fabrikant van het eind-producent. Verder wordt het steeds duurder om nieuwe wapens te ontwikkelen en daarmee nemen ook de bedrijfsrisico’s toe.

Wapenproducenten hebben het tij mee. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog is er sprake van een grote oorlog op het Europese continent. Die oorlog wordt deels gevochten met materieel uit de Tweede Wereldoorlog, dus dat ruimt op. Verder is er de laatste jaren een koude oorlog tussen China en de Verenigde Staten ontstaan en een kenmerk van zo’n koude oorlog is de wapenwedloop. Verder zorgt de relatief hoge olieprijs er voor dat landen in het Midden-Oosten veel cash binnenkrijgen, daarvan gaat een bovengemiddeld deel naar wapens. Daar staat tegenover dat Taiwan de voorkeur geeft aan rust en geen grote wapensystemen zal bestellen. Verder besteden de Amerikanen al meer geld aan wapens dan de volgende 10 landen gecombineerd en veel overheden hebben maar beperkte bestedingsruimte nu een groot deel van de schuld daar terecht is gekomen. Wel vormen oorlogen vaak een bron van innovatie, al dan niet door nood gedwongen. Het risico bestaat dat een groot deel van de bestaande wapens overbodig zijn of moet worden aangepast. Aandelen uit de wapenindustrie profiteren koersmatig vooral bij het uitbreken van het conflict, maar daarna eigenlijk niet meer. Verder zijn het vooral letterlijk ‘defensieve’ bedrijven, met meestal een relatief hoog dividendrendement en minder gevoelig voor de economische ontwikkeling op korte termijn. Toch lijkt het er op dat veel bestaande partijen technologisch voorbij worden gestreefd. De beste kansen zijn er dan voor de producenten van de nieuwste technologie.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief 

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie.  De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. 

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.