Nigeria is de grootste economie (430 miljard dollar) op het Afrikaanse continent, het is de grootste Afrikaanse olieproducent en met 210 miljoen inwoners het Afrikaanse land met de meeste inwoners. Tegelijkertijd ligt de gemiddelde levensverwachting in Nigeria op 55 jaar, nog lager dan in Somalië, een land dat het moet stellen zonder overheid. Zelfs in het nabijgelegen Ghana worden de inwoners gemiddeld 10 jaar ouder. De olieopbrengsten zijn in het verleden niet geïnvesteerd in zorg, onderwijs of infrastructuur. Het geld is gegaan naar consumptie of simpelweg ontvreemd. Desondanks behoort Nigeria deze eeuw tot de sterkst groeiende landen in de wereld, alleen China, Vietnam, Bangladesh en India groeiden sneller. Die groei is ook wel nodig, want naar verwachting zal de bevolking van Nigeria in 2050 groeien naar 400 miljoen zielen. Op dit moment zorgt de groeiende bevolking alleen maar voor meer armoede. Bij de onafhankelijkheid in 1960 lag de armoede op 15 procent van de bevolking, in de jaren negentig was dit opgelopen tot 45 procent en liep begin deze eeuw zelfs op tot 70 procent. Daarna is het wel verbeterd, dankzij een beter presterende overheid, maar het percentage is nog altijd hoog. Nigeria is demografisch vergelijkbaar met landen als China en India. Alleen zit de bulk van de Chinese bevolking in de beroepsbevolking, mede dankzij de 1-kind-politiek. India heeft meer de ideale piramide voor een opkomende markt, maar de bulk (60 procent) van de Nigeriaanse bevolking is 25 jaar of jonger. Dat is human capital waarin geïnvesteerd moet worden, maar helaas staat Nigeria voor wat betreft de human development index op plaats 161 van in totaal 191 landen.

De overheid in Nigeria houdt de elektriciteitsprijzen kunstmatig laag en benzine wordt gesubsidieerd, maar dat zorgt er alleen maar voor dat de normale marktwerking wordt gefrustreerd. Tegenwoordig zijn ook buitenlandse valuta op rantsoen. Daardoor is er een officiële koers van de Naira (de nationale munt) versus andere munten, terwijl op de zwarte markt bijna het dubbele moet worden betaald voor buitenlandse valuta. Mede daardoor stagneert de economie. De sterkst groeiende ‘economische’ activiteit in Nigeria is kidnapping. De strijd tegen Boko Haram in het Noordoosten van het land heeft enig succes, maar IS wint in het Noorden van het land en dat betekent dat de strijd in het midden van het land gevoerd wordt tussen islamitische herders en christelijke boeren. In het Zuidoosten van Nigeria vechten separatisten voor een onafhankelijk Biafra en er gaan steeds meer stemmen op om het land maar op te splitsen.

Kunst en cultuur doen het goed in Nigeria. Ondanks, of wellicht dankzij de zwakke economie, de onstabiele munt, de hoge inflatie en de politieke onrust is er een bloeiende gemeenschap van kunstenaars in West-Afrika met Nigeria als een belangrijk centrum. Tegelijkertijd keert ook veel kunst uit de tijd van de koloniën terug naar Nigeria. Nigerianen zelf hebben ook een voorkeur voor Nigeriaanse kunst. Voor de prijsontwikkeling van kunstwerken is dat relevant. Toen de Japanners rijk werden, kochten ze vooral West-Europese kunst, waaronder bijvoorbeeld zonnebloemen van Van Gogh. Dat is heel anders in China, waar door de culturele revolutie zo’n beetje alle kunst van voor die tijd is verdwenen. Daardoor zijn die werken schaars en zijn ze deze eeuw ook sterk in prijs gestegen. Hetzelfde is nu ook zichtbaar in Indische kunst. Jarenlang was het aan de straatstenen niet kwijt te raken, maar nu ook de Indonesische middenklasse sterk groeit, is er veel belangstelling voor historische objecten, die tot voor kort in Nederland voor een appel en een ei werden verhandeld. Nigeriaanse kunst is meer een markt voor de toekomst, maar de laat-koloniale kunst, zoals bijvoorbeeld schilderijen van Demas Nwoko zijn nu al populair. Maar ook Ben Enwonwu  en Bruce Onobrakpeya zijn gevestigde namen. De schilderijen van Abayomi Barber doen wel denken aan een Afrikaanse Bob Ross. Ook de filmindustrie wordt ontwikkeld dankzij de komst van Netflix en Amazon. In Nollywood verschijnen tegenwoordig 50 films per week.

Beleggen in Nigeriaanse kunst lijkt veiliger dan beleggen in Nigeriaanse aandelen.  Op het eerste gezicht lijkt de beurs van Nigeria prima te presteren, maar er komen nauwelijks nieuwe bedrijven naar de beurs en de koersen van de bedrijven op de beurs houden meestal de hoge inflatie niet bij. De inflatie (nu 22 procent) is al acht jaar op rij boven het centrale bank-plafond van 9 procent uitgekomen. Bovendien zorgen de kapitaalcontroles voor grote verschillen tussen de officiële Naira en de Naira op de zwarte markt. Beleggers moeten zich in Naira dus niet al te snel rijk rekenen. De overheid wil wel dat de lokale tech unicorns naar de lokale aandelenmarkt gaan, maar dan moeten er wel voldoende buitenlandse beleggers zijn en velen zijn de afgelopen jaren het land ontvlucht. Toch is Nigeria in dit opzicht niet helemaal kansloos. Als de olieprijs stijgt en corruptie wordt aangepakt, keren buitenlandse investeerders mogelijk opnieuw terug. Op de aandelenmarkt van Nigeria staan nu vooral banken en consumentengerelateerde bedrijven genoteerd, bedrijven die in lijn groeien met de economie. Overigens wordt dit jaar de Nigeriaanse beurs wel geholpen door het overnamegevecht rondom Transcorp door twee rijke Nigerianen

Op 29 mei wordt Bola Tinubu geïnstalleerd als president van Nigeria. Hij neemt het stokje over van Muhammadu Buhari nadat hij in februari de verkiezingen won. Twee andere kandidaten (Atiky  Abubakar en Peter Obi) hebben nog rechtszaken lopen waarin zij claimen dat zij de rechtmatige winnaar zijn van de verkiezingen. Politieke spanningen in Nigeria is van alle tijden. Ambtenaren worden tijdens het verkiezingsproces aangevallen. Milities, criminele bendes en andere gewapende groepen proberen opponenten te onderdrukken de verkiezingen te beïnvloeden. Door de (sociale) media is de campagne ook nog eens sterk gepolariseerd. Deze eeuw waren verkiezingen in Nigeria vaak zeer gewelddadig. Etnische en sektarische groepen eisen veel slachtoffers met als voorlopig dieptepunt de verkiezingen van 2011 toen er 800 doden vielen.  Daarom is er voorafgaand aan de verkiezingen van 2023 eerst een vredesakkoord gesloten tussen de 18 politieke partijen. Dat maakt de verkiezingen van dit jaar in historisch opzicht wel bijzonder. Een overdracht van de macht zonder bloedvergieten in mei behoort tot de mogelijkheden.

Waarschijnlijk ligt de toekomst van beleggen in Afrika in private markten. Steeds vaker kiezen buitenlandse beleggers voor deze manier van investeren. Vaak begint het bij Nigerianen die vanuit het buitenland investeren. Daardoor zijn er veel tech-startups. Bedenk dat nergens ter wereld het aantal mensen dat aangesloten is op het internet zo snel groeit als in Sub-Sahara Afrika. In 2021 haalden Afrikaanse startups 5 miljard dollar op, dat was meer dan in de zeven jaren daarvoor. Vaak zijn dat fintech-gerelateerde bedrijven, omdat Afrika simpelweg geen bestaande infrastructuur heeft die in de weg zit. Verder is de governance dankzij de sterkere controle in private markten vaak beter geregeld dan op de officiële beurzen. Ook voelen supranationale organisaties zich vaak beter thuis in private markten dan op de lokale beurzen.

Abonneer op deze nieuwsbrief via www.aureus.eu/nieuwsbrief 

Voor tussentijdse updates, volg Auréus op Linkedin

De besluiten van het Macrocomité van Auréus worden gebruikt voor de invulling van de Actieve portefeuille. In deze portefeuille worden aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen over- of onderwogen en kunnen er actieve keuzes worden gemaakt voor bepaalde sectoren, regio’s, obligaties, looptijden ect. Risicobeperking is een belangrijk onderdeel van de Actieve portefeuille. De Markt/Factor portefeuille wijkt slechts beperkt af van de index (MSCI ACWI IMI). Er is sprake van een structurele allocatie naar vijf factoren om de factorpremie op lange termijn te innen. Daarom worden keuzes van het Macrocomité niet meegenomen. Wel wordt er geherbalanceerd wanneer het portefeuillegewicht 10 procent afwijkt van de neutrale allocatie.  De SRI-Impact-portefeuille heeft een focus op duurzame en impactvolle beleggingen/bedrijven, de benchmark voor deze portefeuille is de MSCI ACWI SRI. Om een kern van duurzame SRI-fondsen bevinden zich 6 impactsatellieten. Keuzes gemaakt in het Macrocomité worden voor zover relevant meegenomen in de SRI-Impact-portefeuille. Voor de Individuele Aandelenportefeuille maken wij gebruik van de research en beleggingsfilosofie van Financiële Diensten Amsterdam (FDA). Deze op groei- en kwaliteitsaandelen gerichte research/strategie heeft een allocatie naar Europese en Amerikaanse aandelen. Het doel is de outperformance van de benchmark (MSCI World). Keuzes gemaakt in het Macrocomité ten aanzien van over- of onderwegen van aandelen en obligaties worden meegenomen voor de allocatie in de Individuele Aandelenportefeuille, voor de regio- en de sectorverdeling volgen wij de research van FDA. 

Auréus streeft er naar om correcte en actuele informatie te verstrekken afkomstig van betrouwbare bronnen, maar kan de juistheid en volledigheid van de informatie in deze publicatie niet garanderen. Aan deze publicatie kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Auréus aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige directe of gevolgschade voortvloeiende uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud ervan. Deze publicatie is niet bedoeld als een aanbod of verzoek tot aan- of verkoop van een financieel instrument en moet evenmin worden beschouwd als een persoonlijk beleggingsadvies, aangezien de inhoud van deze publicatie niet is toegesneden op de individuele (financiële) situatie en doelstellingen van beleggers. Potentiële beleggers worden er nadrukkelijk op gewezen dat aan beleggen financiële risico’s zijn verbonden. Zij dienen dan ook goed kennis te nemen van de inhoud van relevante informatie over desbetreffende belegging (prospectus, informatiememorandum, essentiële beleggersinformatie, essentiële-informatiedocument etc.) en worden geadviseerd onafhankelijk advies in te winnen om zich een goed oordeel te kunnen vormen over die risico’s en/of deze risico’s passen in/bij hun beleggingsdoelstellingen, financiële situatie, risicoprofiel en risico acceptatie. De waarde van een belegging kan fluctueren. Het is mogelijk dat beleggers bij verkoop of beëindiging van hun belegging minder terugkrijgen dan hun inleg. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.